Środki gaśnicze
Zastosowanie skutecznego środka gaśniczego do ugaszenia pożaru jest uzależnione od rodzaju palącego się materiału i sposobu jego spalania. Nieodpowiedni środek gaśniczy, zamiast ugasić ogień, może go podsycić i rozprzestrzenić.
Woda:
Woda pobiera z palącego się ciała bardzo duże ilości ciepła, przez co jego temperatura obniża się, co uniemożliwia dalsze palenie się. W zetknięciu z ogniem woda zamienia się w parę wodną, która wypiera z ogniska pożaru tlen. Stosowana pod ciśnieniem dosłownie "zmiata" płomienie. Do gaszenia materiałów o szczególnie dużej powierzchni, np. siana, słomy, pyłu drzewnego lub węglowego, stosuje się wodne roztwory środków zawilżających, mających większe zdolności penetracyjne.
Wolno stosować ją do gaszenia:
- ciał stałych, takich jak, np. siano, słoma, drewno, węgiel
Nie wolno stosować jej do gaszenia:
- instalacji elektrycznych pod napięciem, ponieważ woda jest dobrym przewodnikiem prądu, który może porazić (nawet śmiertelnie!)
- ciał palących się w wysokiej temperaturze przez żarzenie, ponieważ może to spowodować rozrzut ogniska pożaru, a nawet wytworzenie mieszaniny wybuchowej, tzw. gazu piorunującego
- nagrzanych maszyn i żelaznych konstrukcji ze względu na możliwość ich deformacji, co grozi zawaleniem stropów
- płynów łatwo palnych lżejszych od wody, ponieważ wówczas woda opada na dno zbiornika, wskutek czego następuje przelewanie się lub rozpryskiwanie palącej się substancji
- sodu, potasu, karbidu i innych ciał stałych, które w zetknięciu się z wodą wydzielają duże ilości gazów palnych, oraz wapna palonego, ze względu na zwiększanie się jego temperatury, powodujące rozszerzanie się pożaru
Piasek:
Jest łatwo dostępnym środkiem gaśniczym. Skutecznie odcina dopływ powietrza do ogniska pożaru, zapobiega rozpryskom, zmniejsza promieniowanie ciepła.
Wolno stosować go do gaszenia:
- niewielkich zarzewi ognia
- pocisków i bomb zapalających
Nie wolno stosować go do gaszenia:
- zbiorników z płynami łatwo palnymi
- maszyn i aparatów precyzyjnych
Piana gaśnicza:
Wytwarza się ją dwoma sposobami: przez mechaniczne zmieszanie wody ze środkiem pianotwórczym i powietrzem lub też poprzez reakcję chemiczną wywołaną zmieszaniem wodnych roztworów środków zasadowych z kwasami. Działanie piany gaśniczej polega na izolowaniu palącego się materiału od powietrza i ochładzaniu go przez zawartą w niej wodę.
Wolno stosować ją do gaszenia:
- cieczy palnych, takich jak, np. benzyna czy też ropa naftowa
Nie wolno stosować jej do gaszenia:
- sodu
- potasu
- metali lekkich
Dwutlenek węgla (CO2):
Oziębia palące się ciała i izoluje je od powietrza. Nie zwilża gaszonych materiałów.
Wolno stosować go do gaszenia:
- gazów
- cieczy palnych, takich jak, np. farby, lakiery i rozpuszczalniki
- instalacji elektrycznych pod napięciem
Nie wolno stosować go do gaszenia:
- folii nitrocelulozowych
- materiałów wybuchowych
- pyrokselinowych mas plastycznych
- sodu
- potasu
- wapnia
- magnezu
- cyrkonu
- tytanu
Proszki gaśnicze:
Proszki gaśnicze to drobno zmielone niepalne sole nieorganiczne.
Wolno stosować je do gaszenia:
- rozlanych cieczy palnych
- urządzeń i maszyn elektrycznych pod napięciem
- silników spalinowych
- pojazdów mechanicznych
Jeżeli w składzie proszków gaśniczych znajdują się kwaśnie węglany sodowe lub potasowe, nie wolno stosować ich do gaszenia:
- palących się metali, takich jak, np. lit, sód, potas, rubid, cez, magnez, wapń, bar, stront, glin
Urządzeń gaśniczych z kwaśnym węglanem nie wolno zatem umieszczać w pobliżu pomieszczeń, w których wymienione wyżej metale są, np. magazynowane.