Gaśnice
1. Podział:
- ze względu na rodzaj użytego środka gaśniczego:
- P - proszkowa
- WP - wodno-pianowa
- S - śniegowa
- H - halonowa (wycofana z użytku)
- W - wodna (obecnie produkowane gaśnice z symbolem "W" są gaśnicami pianowymi)
- ze względu na sposób magazynowania wyrzutnika (gazu):
- x - zarówno środek gaśniczy jak i wyrzutnik znajdują się w tym samym zbiorniku (mówi się wtedy że gaśnica jest pod stałym ciśnieniem)
- y - wyrzutnik (dwutlenek węgla) powstaje w wyniku reakcji chemicznej
- z - gaśnice z oddzielnym zbiornikiem (tzw."nabojem") zawierającym gaz wyrzutowy
Uzupełnienie symbolu gaśnicy stanowi informacja o ilości zastosowanego środka gaśniczego oraz informacja o grupach pożarowych materiałów palnych, które można gasić danym środkiem gaśniczym:
A - ciała stałe
B - ciecze
C - gazy
D - metale
Przykłady stosowanych zapisów:
GWP-6z AB - gaśnica wodno-pianowa, 6 dm3 środka gaśniczego (piana), oddzielny zbiornik z gazem wyrzucającym, gasi pożary ciał stałych i cieczy.
GP-2x BC - gaśnica proszkowa, 2 kg środka gaśniczego (proszek), gaśnica pod stałym ciśnieniem, gasi pożary cieczy i gazów.
2. Zastosowanie.
Zakres stosowania gaśnic uzależniony jest od ilości środka gaśniczego. Gaśnice z niewielką jego ilością znajdują zastosowanie w gaszeniu małych ognisk pożarów. Stąd wykorzystuje się je praktycznie wszędzie, począwszy od samochodów osobowych, poprzez ciężarowe, autobusy, budynki użyteczności publicznej, garaże, stacje paliw. Stosuje się je także do gaszenia drewna, tkanin, papieru, lakierów, tworzyw sztucznych, palnych cieczy i gazów. Większością z nich (za wyjątkiem gaśnic pianowych i wodnych) można gasić urządzenia elektryczne będące pod napięciem.
Należy pamiętać, że zapoznanie się z informacją umieszczoną na gaśnicy ułatwi właściwe wykorzystanie zdolności gaśniczej sprzętu bez ryzyka dla obsługującego ten sprzęt.
Średni czas działania gaśnic ze względu na ilość środka gaśniczego.
|
Ilość środka gaśniczego w gaśnicy [kg, dm3]
|
Czas działania [s]
|
|
do 3
|
6
|
|
3-6
|
9
|
|
6-10
|
12
|
|
powyżej 10
|
15
|
3. Uruchamianie gaśnic:
- z zaworem dźwigniowym:
- wyjąć zawleczkę zabezpieczającą dźwignię zaworu
- dyszę lub prądownicę skierować na palący się materiał
- docisnąć dźwignię zaworu do uchwytu
- z przebijakiem grzybkowym (symbol "z"):
- zerwać plastikowe zabezpieczenie przebijaka
- wbić przebijak w głowicę
- skierować prądownicę na palący się materiał
- odczekać ok. 4 sekund (wyrzutnik musi dokładnie zmieszać się ze środkiem gaśniczym)
- uruchomić zawór prądownicy
Zasady posługiwania się podręcznym sprzętem gaśniczym :
Równocześnie z alarmowaniem należy przystąpić do akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego będącego na wyposażeniu obiektu - gaśnic i hydrantów wewnętrznych. Podręczny sprzęt wykorzystywany jest do gaszenia pożarów w zarodku. Należy wykorzystywać do gaszenia pożarów następujące wskazania.
|
Grupa
|
Rodzaj palącego się materiału
|
Rodzaj środka gaśniczego
|
|
A
|
Ciała stałe pochodzenia organicznego, przy spalaniu których występuje zjawisko żarzenia (drewno, papier) itp. materiały
|
woda, piana gaśnicza, proszek gaśniczy, dwutlenek węgla
|
|
B
|
Ciecze palne i substancje stałe topniejące wskutek ciepła (rozpuszczalniki, pasty do podłogi, topiące się tworzywa sztuczne)
|
piana gaśnicza, proszek gaśniczy, dwutlenek węgla
|
|
C
|
Gazy palne (gaz miejski- metan, propan-butan)
|
proszek gaśniczy, dwutlenek węgla
|
|
E
|
Pożary ABC występujące w obrębie urządzeń pod napięciem
|
proszek gaśniczy, dwutlenek węgla
|
Symbolami literowymi oznakowane są gaśnice odpowiednio do gaszenia pożarów danej grupy. Podręczny sprzęt gaśniczy należy tak dobierać, aby można nim ugasić ewentualny pożar.
Przy gaszeniu należy pamiętać o następujących zasadach:
- kierować strumień środka gaśniczego na palące się przedmioty lub obiekt od strony zewnętrznej (skrajnej) w kierunku do środka,
- przy gaszeniu przedmiotów ustawionych pionowo należy gasić od góry w dół,
- należy używać środków gaśniczych przeznaczonych do gaszenia danej grupy pożarów.
Charakterystyka podręcznego sprzętu gaśniczego:
Do podręcznego sprzętu gaśniczego zaliczamy gaśnice i koce gaśnicze. Gaśnice są to przenośne urządzenia o masie brutto do 20 kg i masie środka gaśniczego do 12 kg, którego użycie następuje pod wpływem uruchamianego ręcznie wyzwolenia ciśnienia gazu. Efekt akcji gaśniczej, a także bezpieczeństwo jej prowadzenia zależy od wielu czynników, między innymi od wyboru odpowiedniego środka gaśniczego. Dokonanie prawidłowego wyboru zależne jest od rozpoznania rodzaju pożaru oraz pewnego minimum wiedzy o środkach gaśniczych i ich działaniu.
Hydrant wewnętrzny - Hydrant wewnętrzny jest to zawór zainstalowany na specjalnej sieci wodociągowej obudowany szafką i wyposażony w wąż pożarniczy i prądownice. Może być o średnicy 25 lub 52 mm. Ma on zastosowanie do lokalizacji pożarów w zarodku wszędzie tam gdzie jako środek gaśniczy stosuje się wodę.
Sposób użycia hydrantu jest następujący:
- otworzyć drzwiczki szafki sprawdzić czy podłączony jest wąż i prądownica,
- rozwinąć odcinek węża w całości unikając zagięć i załamań,
- skierować strumień wody na miejsce pożaru.
Obsługę hydrantu powinny stanowić dwie osoby, jedna obsługuje prądownice a druga obsługuje zawór hydrantowy dawkując ilość wody. Wodą nie gasimy urządzeń elektrycznych pod napięciem oraz w ich obrębie jak również innych substancji, które z woda zachodzą w reakcję chemiczną tworząc gazy palne np. karbid, sód.
Gaśnica wodno-pianowa - Gaśnica wodno-pianowa jest to zbiornik cylindryczny w którym znajduje się wodny roztwór środka pianotwórczego oraz zbiornik z gazem napędowym zaopatrzony w zbijak, wężyk zakończony prądowniczką zamykaną. Po dostarczeniu gaśnicy w pobliże pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą, wciskamy zbijak (gaz napędzający wypełnia zbiornik gaśnicy, kierujemy strumień piany w ognisko pożaru. Działanie gaśnicy można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
Gaśnica proszkowa - Gaśnica proszkowa jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w dźwignię uruchamiającą zawór lub zbijak patronu z gazem napędowym. Środek gaśniczy (proszek) wyrzucany jest przez dyszę lub wężyk zakończony prądowniczką przy pomocy gazu obojętnego ( azot lub dwutlenek węgla). Po dostarczeniu gaśnicy w miejsce pożaru zrywamy plombę i zawleczkę blokującą, uruchamiamy dźwignię lub zbijak i kierujemy strumień proszku w ognisko pożaru. Działanie gaśnicy można w każdej chwili przerwać przez zwolnienie dźwigni uruchamiającej lub dźwigni prądowniczki. Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej.
Gaśnica śniegowa - Gaśnica śniegowa jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w zawór i wężyk zakończony dyszą wylotową lub w gaśnicach mniejszych króćcem obrotowym z dyszą. Wewnątrz gaśnicy znajduje się skroplony dwutlenek węgla, który po uruchomieniu pod własnym ciśnieniem wydostaje się na zewnątrz oziębiając się do temperatury ok. - 80 st.C. Po dostarczeniu gaśnicy w pobliże pożaru zrywamy plombę zabezpieczającą uruchamiamy zawór i kierujemy strumień dwutlenku węgla na ognisko pożaru. Działanie gaśnicze można w każdej chwili przerwać zamykając zawór.
Należy pamiętać o tym że:
- w czasie działania gaśnic trzymać je tylko za uchwyty,
- nie wolno używać tych gaśnic do gaszenia ludzi.
Ze względu na swoją budowę syfonową gaśnica prawidłowo pracuje tylko w pozycji pionowej. |
